Klimaatadaptatie versnellen in de bestaande openbare ruimte van de MRA
Omgevingen creëren die nu en in de toekomst prettig zijn om in te leven: dat is waar we aan werken met klimaatadaptatie. Om zich voor te bereiden op deze toekomst, bundelt de Metropool Regio Amsterdam (verder MRA) haar regionale krachten van de deelnemende gemeentes, waterschappen en provincies om gezamenlijk tot een nieuw werkproces te komen.
Voor de nieuwbouwopgave is in de MRA inmiddels een breed instrumentarium ontwikkeld, van afsprakenkaders tot financieringsinzichten. Daarnaast is landelijk de Maatlat klimaatadaptief bouwen ontwikkeld. Kortom, voor klimaatadaptieve nieuwbouw staat al aardig wat in de steigers.
Klimaatadaptatie raakt echter niet alleen de nieuwbouw, maar ook de ruimte van de bestaande bouw. Een deel van de complexiteit van de bestaande bouw en dan met name het benutten van de openbare ruimte is dat a) de ondergrond al is ingenomen b) veranderingen van structuren moet plaatsvinden c) vaak maatwerk nodig is, wat schaalbaarheid in de weg staat d) een veelvoud aan partijen betrokken zijn in de periode van transities. Kortom, de opgave om op openbare grond tot klimaatadaptieve herinrichting te komen, is complex.
&flux bracht in 2022 en 2023 samen met de MRA in beeld wat gemeenten nodig hebben om te komen tot een integrale en duurzame werkwijze om klimaatadaptieve maatregelen in de openbare ruimte aan te leggen en te onderhouden. De sleutel om klimaatadaptatie in de openbare ruimte te versnellen, ligt bij een samenwerking tussen de afdelingen beheer, beleid en financiën. Daarom werkten we in vier werksessies – maatregelen, uitvoeringskader, keuzehulp oplossingen en financiën – aan de volgende vragen: “wat zijn klimaatadaptieve maatregelen die ik kan toepassen in openbare ruimte van mijn gemeente met haar eigen kenmerken?” “Hoe krijgen we een gemeenschappelijk beeld van de opgave”? “hoe kan een keuze gemaakt worden tussen de maatregelen?” en “Wat zijn financieringsmogelijkheden voor maatregelen?”
Tijdens dit traject merkten we echter dat we er hiermee nog niet waren. Er stonden nog een heleboel andere kennisvragen open om tot uitvoering te komen. Daarom werkten we in de periode van 2023-2024 via werksessies en bijeenkomsten aan deze kennisvragen. De vier inhoudelijke onderwerpen waren:
- Samenwerking met omgevingspartners, en specifiek de energietransitie
- Beheerbaarheid van 26 klimaatadaptieve maatregelen, en aandachtspunten voor aanleg en beheer
- Processen rondom het kiezen van klimaatadaptieve maatregelen
- Kostenkengetallen voor de aanleg van maatregelen
De inhoudelijke resultaten van deze sessies zijn samengevat in een eindrapportage. Deze is hier te downloaden.
