Studie bekostiging groene klimaatadaptatie: inzicht in kosten, organisatie en succesfactoren
Hoe kunnen gemeenten vergroening en klimaatadaptatie in de bestaande stad beter bekostigen? Het Rijk liet al diverse onderzoeken uitvoeren naar de kosten en baten van groen. Vaak met een theoretische of modelmatige benadering. Maar hoe pakt dit in de praktijk uit? Samen met Arcadis voert &flux een studie uit naar de bekostiging van reeds gerealiseerde projecten. Het onderzoek geeft inzicht in kosten, dekkingsmogelijkheden, organisatievormen en succesfactoren. Dit is waardevolle kennis voor gemeenten, maar ook voor het Rijk om beleid te verbeteren.
Aanleiding
De EU Natuurherstelwet maakt groencompensatie verplicht bij woningbouw en herinrichtingsprojecten. Daarnaast vragen actuele maatschappelijke opgaven om meer groen in de bestaande stad: vergroening als middel tegen hittestress, wateroverlast en ter versterking van de leefkwaliteit.
De centrale vragen van dit onderzoek zijn:
- Hoe zijn gerealiseerde groen- en klimaatadaptatiemaatregelen bekostigd bij herinrichting van de openbare ruimte?
- Welke eisen stellen succesvolle projecten aan de gemeentelijke organisatie en het projectteam?
- Welke aanbevelingen kunnen we doen voor een succesvolle bekostiging van toekomstige projecten?
- Hoe verhouden de praktijkervaringen zich tot eerdere rekenmodellen en businesscases?
Het onderzoek sluit aan bij de Leeragenda Handreiking Groen in en om de Stad (GIOS) en richt zich op herinrichting en groot onderhoud als sleutelinterventies.
Onze aanpak
Het traject kende vier fasen:
- Opstart en afbakening
- Samen met opdrachtgever en partners de onderzoeksvragen aanscherpen.
- Een afwegingskader opstellen voor de selectie van gemeenten en projecten.
- Inventarisatie (divergeren)
- Interviews en bureaustudie bij gemeenten.
- Selectie en analyse van afgeronde projecten met een vergroenings- en klimaatadaptatiecomponent.
- Integrale analyse (convergeren)
- Casusoverstijgende patronen en verschillen in kaart brengen.
- Inzicht bieden in kosten, bekostiging en organisatie.
- Advies en aanbevelingen
- Vertalen van bevindingen naar concrete adviezen voor gemeenten en het Rijk.
- Succesfactoren versterken en barrières wegnemen.
De kracht van deze aanpak is dat theorie en praktijk worden verbonden: we analyseren cijfers en ervaringen van projectleiders, beleidsmedewerkers en financiële afdelingen.
Resultaten
- Inzicht in kosten: duidelijk beeld van investerings- en beheerkosten bij vergroening en klimaatadaptatie in de bestaande stad.
- Transparantie in bekostiging: overzicht van hoe gemeenten projecten financieren en welke constructies effectief zijn.ch
- Lessen voor organisatie: inzicht in welke bestuurlijke en ambtelijke randvoorwaarden bijdragen aan succes.
- Aanbevelingen voor beleid: concrete handvatten voor gemeenten om projecten beter te financieren en voor het Rijk om regels en instrumenten te verbeteren.
Zo ontstaat een solide basis om toekomstige vergroening en klimaatadaptatieprojecten haalbaarder en succesvoller te maken.
Eventuele vervolgstappen
Deze studie levert een breed onderzoeksrapport en advies op. Mogelijke vervolgstappen zijn:
- Doorvertaling van de aanbevelingen naar de Handreiking GIOS.
- Verdieping in innovatieve bekostigingsconstructies, bijvoorbeeld via samenwerkingen met woningcorporaties of zorgpartijen.
- Verbreding naar andere typen projecten of schaalniveaus.
Dit project sluit goed aan bij de visie van &flux om te werken aan een groene, gezonde en klimaatbestendige leefomgeving. Voor &flux is het belangrijk dat we niet alleen projecten realiseren, maar ook zorgen dat deze structureel geborgd zijn. Financieel en organisatorisch. Monitoren, leren en slim bekostigen horen daarbij. .
